Vanuit de overheid is er interesse in kleinschalige woonzorgvormen (3-26 plekken). Ze worden gezien als persoonsgericht en de verwachting is dat het scheiden van wonen en zorg leidt tot besparingen voor de Wlz. Maar is dat ook het geval? In deze rapportage onderzochten we de implicaties van kleinschalige woonzorgvormen op nationaal-, organisatie- en cliëntniveau.
In deze 'Oncologie Up-to-date'-special reflecteren geïnterviewden, waaronder Patrick Jeurissen (blz. 10 – ‘Kwaliteit als basis voor contractering’), vanuit verschillende perspectieven over de vraag hoe deze houdgreep kan worden doorbroken om tot een toekomstbestendige moleculaire diagnostiek te komen.
Patrick Jeurissen wordt geciteerd in een artikel over omzetplafonds in de GGZ, vanwege de onderschrijdingen in de GGZ zoals hij en Hans Maarse die eind 2021 beschreven in hun boek over 15 jaar marktwerking in de zorg.
Link naar het volledige artikel (Let op: zit achter betaalmuur).
Patrick Jeurisssen wordt geciteerd in dit artikel over een update van het geneesmiddelenvergoedingssysteem.
Link naar het volledige artikel (Let op: zit achter betaalmuur).
Na de medisch-specialisten en de verpleegkundigen hebben nu ook de huisartsen een beter-niet-doen-lijst opgesteld. Het doel van deze lijst is het terugdringen van niet-passende zorg in de huisartsenpraktijk. Onderzoekers van het Radboudumc hebben in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap 385 aanbevelingen gevonden in de richtlijnen voor huisartsen die opriepen om iets niet te doen of terughoudend te zijn.
In januari 2006 startte Nederland met markthervormingen van hun zorgstelsel op basis van gereguleerde concurrentie. Deze ingeslagen weg van Nederland trok wereldwijd veel belangstelling, maar hoe hebben markthervormingen in heel Europa de bereikbaarheid, kosten, kwaliteit en solidariteit bepaald? Zijn markten het antwoord? Wat zijn de uitdagingen en kansen voor markthervormingen in gezondheidsstelsels? Wat kunnen we leren van de Nederlandse ervaring?
Het kabinet-Rutte IV wil de regeldruk voor zorgprofessionals aanpakken. Tegelijkertijd staat er beleid in de steigers, zoals passende zorg, dat gemakkelijk tot hogere administratieve kosten kan leiden. Het is de vraag in hoeverre de baten van het zorgbeleid opwegen tegen de extra administratieve kosten ervan.
Lees het volledige artikel.
Er is weinig wetenschappelijke aandacht voor administratieve lasten in de zorg. Uit beschikbare kennis is duidelijk dat er een disbalans is tussen zorgverlening en alle randvoorwaarden. Zonder goed begrip van gegevensbeheer kunnen de kabinetsplannen met een focus op passende zorg onbedoeld leiden tot hogere administratieve kosten in de zorg. Onderzoekers Luc Hagenaars, Ralph van den Ouweland en Patrick Jeurissen delen hun aanbevelingen in deze.
Lees het volledige artikel.
In deze ESB blog bespreken Eddy Adang, Niek Stadhouders en Patrick Jeurissen of dure medische infrastructuur zoals een operatierobot altijd efficiënt wordt gebruikt. Het is immers zonde om een duur apparaat een groot deel van de tijd stil te laten staan.
Lees het volledige artikel.
Het kabinet Rutte IV kan en wil veel minder aan zorg uitgeven dan zijn voorganger. Passende zorg krijgt een cruciale rol in het coalitieakkoord. Op papier is dit aantrekkelijk. Radicale invoering leidt echter tot belangrijke nieuwe vraagstukken. In dit artikel gaan Bart Berden, Gert Westert en Patrick Jeurissen in op de zorgplannen van het kabinet: de overheid moet bereid zijn om vaker zelf keuzes te maken en te sturen, en dat zal niet zonder slag of stoot gaan …
Lees het volledige artikel.
De komst van COVID-19 was ook een wake-up call: vraagt dit een ander zorgstelsel? En welke vraagstukken moeten nu worden aangepakt? Op 11 mei staat dit centraal in ons symposium ’Betaalbare zorg: anders organiseren (na COVID-19)’.
Nederland vergrijst en met een steeds ouder wordende bevolking is er ook een toename te zien in het aantal mensen met twee of meerdere aandoeningen, multimorbiditeit genoemd. Dit resulteert in een toename in de complexiteit van hun zorgvraag waar de huidige vaak gefragmenteerde organisatie van zorg nog onvoldoende op is toegerust. Initiatieven die dit willen ondervangen door een meer geïntegreerde benadering van multimorbiditeit ondervinden hinder van de huidige betaalmodellen ...
Jaren geleden deed ik onderzoek naar de verstrekkingen door het Alkmaarse Roomsch Katholiek Verplegingsfonds, dat tegen de kosten van ziekenhuisverpleging verzekerde. Een bijzondere vergoeding van dit fonds was het zogenoemde mangelenknippen of het knippen van amandelen. Per geval werd een gulden betaald. Vanaf 1926 knipte of pelde keel-, neus- en oorarts Van Beek in het st.-Elisabethziekenhuis vele Alkmaarse kinderen aan hun amandelen. 1934 was voor hem een topjaar met 66 slachtoffertjes.
Article with contribution of prof. dr. Patrick Jeurissen.
read full article.
Hoe houden we de zorg betaalbaar?
We willen dat onze zorg betaalbaar en toegankelijk blijft voor iedereen. Dat is echter geen vanzelfsprekendheid. Zo worden mensen steeds ouder, maken ze steeds langer gebruik van zorg, en komen er steeds meer mogelijkheden voor behandeling en genezing van ziekten. Tegelijkertijd stijgen de budgetten voor medische zorg niet meer mee, waardoor de toegankelijkheid, kwaliteit en keuzevrijheid van onze zorg in het gedrang komen. Het is een opgave om de betaalbaarheid niet te laten ontsporen. Zowel op nationaal niveau, als binnen regionale zorgecosystemen en in de instellingen.
De houdbaarheid van het Nederlandse zorgstelsel staat al jaren ter discussie. Ontwikkelingen zoals vergrijzing, personeelstekorten en de opkomst van nieuwe technologieën voeren de druk op dit stelsel verder op. Het recente WRR-rapport Kiezen voor houdbare zorg pleit voor het maken van expliciete keuzes over waar onze prioriteiten liggen. Maar welke keuzes zouden we moeten maken om het Nederlandse zorgstelsel duurzaam te maken? En welke beleidsinstrumenten zijn dan geschikt? Tijdens dit webinar komen deze vragen vanuit verschillende perspectieven aan de orde.
Een analyse van Patrick Jeurissen, Guus van Montfort, Luc Hagenaars en Hans Maarse over de zorgpararaaf in het Coalitieakkoord 2021. Ze gaan in op de ambities van het kabinet, dat niet kiest voor een stelselwijziging, maar voor meer sturing op doelmatigheid om de budgettaire opgave te realiseren. Dit staat in schril contrast met de expliciete keuzes die volgens het recente WRR-advies nodig zijn en de gewenste reductie van de administratieve lasten.
Lees hier de volledige analyse.
Het Nederlandse model van gereguleerde marktwerking is uniek in de wereld. Nergens is er meer en intenser hervormd dan bij ons. Het heeft de zorg ontegenzeggelijk beter betaalbaar gemaakt, maar de vraag is of het ook de zorg betaalbaar beter heeft gemaakt? Hoe staat het met de kwaliteit en toegankelijkheid. Wat heeft gereguleerde marktwerking daaraan bijgedragen. Het nieuwe Kabinet trekt de lijnen uit het recente verleden door en heeft onder meer aangekondigd vol in te zetten op passende zorg. Zal dit de balans in het stelsel versterken? Wat kunnen we nu vanuit een wetenschappelijk perspectief zeggen over deze grote en actuele vragen?
Naar aanleiding van het boek ‘The market reform in Dutch health care’ interviewde Het Financieel Dagblad de auteurs Hans Maarse en Patrick Jeurissen. Vijftien jaar na de hervormingen in de zorg is het Nederlandse zorgstelsel nog steeds niet ‘af’. Het systeem werkt in de praktijk anders dan de ontwerpers zich hadden voorgesteld en de kosten zijn inmiddels bijna opgelopen tot €50 miljard.
Wereldwijd worden zorguitgaven voor een groot deel bepaald door de medisch-specialistische zorg. Ziekenhuizen zijn daarom aantrekkelijk voor overheden en verzekeraars bij het terugdringen van zorgkosten. Ziekenhuizen zijn echter grote complexe organisaties waar ingrepen van buitenaf niet altijd het beoogde effect sorteren. In deze studie analyseren we interne ziekenhuisstrategieën gericht op hogere kwaliteit en lagere kosten. We identificeren elf thema’s die van belang zijn bij de implementatie. Deze strategieën lijken veelbelovende opties om zowel de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren als de zorgkosten te verlagen.
Dit rapport omvat de vierde review en evaluatie van de Regionale Implementatie Strategie (RIS) van het Madrid International Plan of Action on Ageing (MIPAA) voor Nederland. Het reflecteert op de ontwikkelingen en de aanpak waarmee Nederland de afgelopen vijf jaar uitvoering heeft gegeven aan de drie hoofddoelen van de ministeriële verklaring van Lissabon, namelijk: i) het erkennen van het potentieel van ouderen; ii) het stimuleren van een langer beroepsleven en het vermogen om te werken; en iii) Zorgen voor waardig ouder worden.
Hoe heftig uw kritiek ook is, geachte heer Koch, deze zal zonder succes blijven. Wacht in vertrouwen op de resultaten die de verzwakking van een virus te gelegener tijd biedt om de mensheid te helpen in haar strijd tegen de aanval van de ziekte, aldus een citaat uit een brief van Louis Pasteur aan Robert Koch.
Zorg voor mensen met hartfalen is complex en om dit goed te organiseren zijn Landelijke Transmurale Afspraken (LTA) opgesteld. Op regionaal niveau wordt deze LTA, door regionale zorgaanbieders, vertaald naar Regionale Transmurale Afspraken (RTA). In opdracht van NVVC Connect evalueerde IQ healthcare die vertaalslag en onderzocht hoe de implementatie van RTA’s is verlopen. Wat opvalt is de grote variatie tussen RTA’s en de ervaren barrières bij implementatie ervan. Deze rapportage biedt aanknopingspunten voor verdere stroomlijning van de organisatie van transmurale zorg voor mensen met hartfalen.
Patiënten met kanker hebben vaker een of meer bijkomende chronische ziekten, ook wel comorbiditeiten genoemd. Comorbiditeiten zijn van invloed op het behandelplan en de overleving van kankerpatiënten, maar kennen ook economische impact. Met een systematische review analyseerden onderzoekers de huidige literatuur op de prevalentie van comorbiditeiten bij de vijf meest voorkomende vormen van kanker, te weten: borst-, colorectale, long-, prostaat- of huidkankerpatiënten.
De invoering van marktwerking in de gezondheidszorg heeft de afgelopen vijftien jaar geleid tot een betere betaalbaarheid van de zorg. Groot minpunt van marktwerking vormen de aanzienlijk toegenomen administratieve lasten voor het zorgpersoneel. Bovendien is er veel minder sprake van concurrentie tussen zorginstellingen dan was beoogd. Dat concluderen hoogleraren Patrick Jeurissen (Radboudumc) en Hans Maarse (Universiteit Maastricht) in hun Engelstalige boek over vijftien jaar marktwerking in de zorg: ‘The market reform in Dutch health care’.
Kostenbeheersing is al vele decennia een centraal thema in de geschiedenis van de gezondheidszorg en de collectieve lasten. De auteurs gaan in een tweeluik in op de vraag hoe het kostenbeheersingsbeleid in de jaren 1966-2020 werd ontwikkeld onder invloed van de politieke en maatschappelijke visies. Dit boek is het tweede deel van dit tweeluik.
In 2006 startte de ambitieuze hervorming van het Nederlandse zorgstelsel gebaseerd op principes van gereguleerde concurrentie of marktwerking. Kunnen we – nu 15 jaar verder – die hervormingen als een succes beschouwen? Wat heeft 15 jaar marktwerking gedaan met toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van ons zorgsysteem? Het boek ‘The market reform in Dutch health care; Results, lessons and prospects’’ voorziet in een grondige terugblik.
De ziekte van Parkinson (ZvP) is een chronische voortschrijdende neurogeneratieve aandoening met een breed scala aan symptomen. Bij de behandeling van ZvP zijn vaak verschillende zorgaanbieders betrokken. Om tot de beste zorg voor de ziekte van Parkinson te komen moet de behandeling ervan naadloos aansluiten en tegelijkertijd betaalbaar zijn. Dat is vaak nog niet het geval. Promovendus Floris Vlaanderen ontdekte in zijn onderzoek dat de zorg voor mensen met parkinson op meerdere vlakken kan verbeteren.
In zowel in de wetenschappelijke als de beleidswereld is er momenteel veel aandacht voor het besparingspotentieel van telemonitoring, het op afstand meten van fysiologische waarden. Het idee is dat door vroegtijdige signalering van achteruitgang en ingreep, er een ernstigere zorgvraag voorkomen kan worden. Onze review laat zien dat telemonitoring bij hartfalen hier niet consequent toe leidt en zelfs kan leiden tot extra zorgvraag.
Sommige verpleeghuizen leken beter in staat zich te beschermen tegen de gevolgen van de coronapandemie (COVID-19) dan anderen. Eerdere reviews suggereerden dat aanbieders met winstoogmerk een slechtere kwaliteit van zorg bieden. Organisatorische kenmerken zouden daarom mede bepalend kunnen zijn in het effect van de COVID-19-pandemie. Dit onderzoek beantwoordt de vraag of de eigendomssituatie van een zorginstelling van invloed is op de effectiviteit van de respons op de COVID-19-pandemie.
Eind april startte de eerste editie van de cursus ‘Betaalbare zorg’, een samenwerking van de ‘Academie voor betaalbaarheid van zorg’ en de ‘Radboud Academy’. Begin juni rondden de deelnemers de eerste editie af, welke door hen gewaardeerd werd met een mooi gemiddelde van 8,5. We delen graag hun ervaringen met jullie. Dit geeft ons in ieder geval inspiratie voor de volgende editie in het voorjaar van 2022.
In steeds meer landen in de wereld worden physician assistants (PA) en verpleegkundig specialisten (VS) ingezet om de druk op het gezondheidszorgsysteem te verlichten. De Nederlandse overheid implementeerde ook een breed pakket aan maatregelen om deze ontwikkeling te stimuleren. Onbekend blijft tot op heden wat de invloed van deze maatregelen is op de omvang en inzet van PA en VS. Ellen Dankers - de Mari wil hier met haar onderzoek verandering in brengen.
‘Minder bureaucratie’ en ‘meer preventie’ zijn populaire beleidsstrategieën om de zorg betaalbaar te houden, maar dit beleid komt onvoldoende van de grond. Luc Hagenaars onderzocht hoe dit komt en beschrijft zijn bevindingen in zijn lekenpraatje en zijn proefschrift getiteld 'Reducing paper and sugar for fiscally sustainable healthcare systems'.
De Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoeringen de Academie voor Betaalbaarheid van Zorg (Radboudumc) organiseren een online symposium als afsluiting van de masterclass Betaalbaarheid van de Zorg. Dit symposium is ook toegankelijk voor niet-deelnemers aan de masterclass. Doel van dit symposium is om de belangrijkste lessen uit het verleden voor het Nederlandse zorgstelsel te belichten en hierover met elkaar in discussie te gaan.
De suikerconsumptie neemt wereldwijd toe met nadelige effecten op de (mond)gezondheid. Belastingen op frisdranken zijn bewezen effectief om de suikerconsumptie te verminderen. Bewijs alleen is echter zelden voldoende om dergelijk beleid in te voeren. Dit artikel vat daarom de literatuur samen over zowel de effectiviteit als de bredere beleidsdeterminanten van een suikertaks.
Het aantal commerciële zorgaanbieders is in de laatste decennia in veel zorgsystemen sterk gestegen. In dit proefschrift analyseert Florien Kruse hoe de markt van commerciële zorgaanbieders zich heeft ontwikkeld en hoe commerciële zorgaanbieders presteren ten opzichte van "traditionele" (publieke en in sommige gevallen non-profit) aanbieders. Kruse concludeert dat commerciële zorgaanbieders kansen bieden voor de houdbaarheid van ons zorgsysteem, maar signaleert ook een keerzijde.
In zorgvisie verschijnt de komende periode een serie over zinnige zorg.
Pierre de Winter gaat hier in deel 1 in gesprek met onderzoekers Simone van Dulmen, IQ healthcare Radboudumc, en Rudy Douven, CPB, over hun evaluatie van Ziekenhuis Bernhoven en het Beatrixziekenhuis in Gorinchem.
Lees meer
Sommige patiënten krijgen zorg waar ze geen baat bij hebben. Deze niet-gepaste zorg stelt de patiënt wel bloot aan risico’s en bijwerkingen, en kost tijd en geld. Het terugdringen van deze zorg, oftewel deïmplementeren, verbetert dus de kwaliteit en veiligheid van de zorg. In dit proefschrift laat Eva verkerk zien hoe niet-gepaste zorg in Nederland verminderd kan worden.
In aanloop naar de start van de opleiding betaalbare zorg op 21 april werd Patrick Jeurissen geïnterviewd door Radboudrecharge.nl. Hij duidt hoe ambities om de zorg beter en betaalbaarder te maken vaak stranden. Verandering bewerkstelligen in complexe systemen is lastig. De beschikbare wetenschappelijk kennis om dit goed op te pakken brengt hij, samen met gerenommeerde docenten, met deze opleiding naar de praktijk …
Populatiebekostiging staat volop in de belangstelling, al is het niet iets nieuws. Het inschrijftarief voor de huisarts is bijvoorbeeld populatiebekostiging avant la lettre. De hernieuwde interesse heeft veel te maken met de behoefte aan meer preventie, aan minder fragmentering en aan meer samenwerking. Dit onderzoek laat zien dat populatiebekostiging de potentie heeft om de groei van zorguitgaven af te remmen. Het is echter ook weer niet hèt middel voor alle vraagstukken rondom betaalbaarheid, kwaliteit en toegang tot zorg. In die zin is dit onderzoek met zijn aanbevelingen te lezen als een aansporing voor meer populatiebekostiging.
Als over de geschiedenis van de tandheelkunde wordt verhaald, dan gaat het al snel over het trekken van tanden en kiezen op sadistische, amateuristische of anekdotische wijze. Toch werd mondhygiëne al in de Steentijd als noodzakelijk beschouwd ... .
Harvard School of Dental Medicine | The Office of Global and Community Health presents this oral health seminar series, titled, “Investing More, Investing Better: Resource Reallocation Strategies for Global Oral Health Improvement,” featuring Stefan Listl, MS, DDS, PhD, professor, Quality and Safety of Oral Health Care, Radboud University; director of section, Translational Health Economics, Heidelberg University. He talks about ‘Resource reallocation strategies for global Oral health Improvement’.
Volksgezondheidscrises, zoals de uitbraak van Covid-19, vereisen een doortastende interventie op zowel nationaal als lokaal niveau. Dit artikel beschrijft hoe ook voor het Nederlandse sociaal-politieke systeem en de Nederlandse gezondheidszorg dit een test in veerkracht was en is. Covid-19 ontmaskert niet alleen enkele van de meest kritische kenmerken van het Nederlandse zorgstelsel, het is ook de lakmoesproef geworden voor politieke besluitvorming in tijden van crisis.
Unmasking a Healthcare System: The Dutch Policy Response to the Covid-19 Crisis
Wallenburg, I.; Helderman, J.K. ; Jeurissen, P.; Bal, R.
Health Economics, Policy and Law, (2021), pp. 1-14
Patrick Jeurissen is appointed visiting professor at the London School of Economics and Political Science for the period 01 March 2021 to 01 March 2024. He will collaborate with LSE staff on research and teaching in the area of healthcare systems and their fiscal sustainability.
Populatiebekostiging staat volop in de belangstelling, al is het niet iets nieuws. Het inschrijftarief voor de huisarts is bijvoorbeeld populatiebekostiging avant la lettre. De hernieuwde interesse heeft veel te maken met de behoefte aan meer preventie, minder fragmentering, meer samenwerking en de hoge zorgkosten. Dit onderzoek laat zien dat populatiebekostiging de potentie heeft om de groei van zorguitgaven af te remmen. Het is echter ook weer niet hèt middel voor alle vraagstukken rondom betaalbaarheid, kwaliteit en toegang tot zorg. In die zin is dit onderzoek met zijn aanbevelingen te lezen als een aansporing voor meer populatiebekostiging.
Patrick Jeurissen werd gepolst naar aanleiding van bevindingen uit een onderzoek van Omroep Gelderland en RTV Oost. Zij vroegen Gelderse kiezers wat zij als belangrijkste verkiezingsthema’s zien. De ondervraagden geven aan dat dit het thema zorg is. Opvallende uitkomst hierbij is dat Gelderse kiezer niet de ic-capaciteit, maar de oplopende zorgkosten belangrijker vinden.
Lees het artikel
Het beheersen van zorgkosten speelt een bescheiden rol in de verkiezingsprogramma's. Rechtse partijen formuleren vooral ideeën en links heeft het meer over investeren, maar er zijn wel degelijk structurele veranderingen nodig om de zorg betaalbaar te houden. O.a. Patrick Jeurissen wordt geïnterviewd in dit FD artikel.
Lees het artikel
Om de langdurige zorg voor ouderen in Nederland toekomstbestendig te maken moet de overheid een realistische langetermijnvisie ontwikkelen, in dialoog met alle belanghebbenden, als voorwaarde voor een stabiel maatschappelijk draagvlak. Dit is de belangrijkste conclusie uit de working paper ‘Houdbare ouderenzorg – Lessen en ervaringen uit andere landen’ dat vandaag is gepubliceerd door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).
Elk jaar wordt de winteracademie afgesloten met een publiek toegankelijk symposium. Dit jaar krijgt dit de vorm van een open en deels interactief webinar, getiteld ‘Financiële impact van COVID-19 en de toekomst van ons zorgstelsel: de geleerde lessen'. Sprekers zijn prof. dr. Patrick Jeurissen, dr. Xander Koolman en prof. dr. Marco Varkevisser.
Met deze masterclass geven we deelnemers meer inzicht in (de discussies over) de betaalbaarheid van het Nederlandse zorgstelsel. Inzichten vanuit de praktijk, de wetenschap en het beleid komen aan bod. De colleges en presentaties hebben een interactief karakter. Er is regelmatig ruimte voor inhoudelijke discussies. Alle deelnemers aan de vierdaagse opleiding krijgen een exemplaar van het handboek Betaalbare zorg. Organisatoren van de masterclass zijn de Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering en de leerstoelgroep Betaalbare Zorg (Radboudumc).
'Eene der meest gevreesde pandemische ziekten, die vooral in den laatsten tijd door haar veelvuldig te voorschijn treden de algemene aandacht tot zich getrokken heeft, is de ‘diphteritis’, een specifiek dyskrasisch [dikbloedig] proces dat zijn grond vindt in eene anomalie van het bloedleven, wat met eene algemeene depressie van het zenuwleven gepaard gaat, en zich op de meest verschillende de plaatsen des lichaams slaat, doch bij voorkeur op de mucosa der keelholte […] met een grote neiging tot necrotisering', aldus T. Persant Snoep (1851-1899), genees-, heel- en verloskundige in het Zeeuwse Kapelle, in 1869.
Zorgvisie | Alleen met een leidende rol voor specialisten om te bepalen wat kwalitatief goede zorg is, lukt het de productieprikkel te elimineren. Aldus Patrick Jeurissen, hoogleraar betaalbaarheid zorg van IQ healthcare over het onderzoek naar de aanpak van het ziekenhuis Bernhoven en het Beatrixziekenhuis.
In een tweede artikel geeft Guus Schrijvers feedback op dit onderzoek
In dit webinar voor de 'International Long-term care Policy Network' bespreken Florien Kruse van IQ healthcare en Amy Hsu van University of Ottawa Brain and Mind Research and Bruyère Research Institute hoe de eigendomsstructuur van invloed kan zijn op de mate waarin een verpleeghuis effectief kan reageren op een epidemie.
De ’nieuwe manier van werken die de ziekenhuizen Bernhoven uit Uden en het Beatrixziekenhuis uit Gorinchem in 2015 hebben ingevoerd verbetert de doelmatigheid van zorg. Dit concluderen onderzoekers van IQ healthcare (onderzoeksafdeling van het Radboudumc), het CPB en de NZa na een grondige evaluatie van de eerste drie jaar.
Erasmus Centrum voor Zorgbestuur maakt een reeks films over besturen in coronatijd. Hierin komen zorgbestuurders en deskundigen aan het woord over de uitdagingen waar de zorg nu voor staat. Wat vraagt de coronacrisis van bestuurders in de zorg?
In aflevering 22 reflecteert prof. dr. Patrick Jeurissen (Radboudumc Nijmegen) op de twee voorgaande afleveringen met bestuurders Guus van Weelden (UWV) en Marian Kaljouw (NZa) …
De huidige COVID-19-uitbraak toont aan hoe een uitbraak van een besmettelijke ziekte enorme kosten met zich mee kan brengen. Zowel binnen als buiten de gezondheidszorg kan het zelfs hele economieën blokkeren. De effecten van anitmicribiële resistentie (AMR) zijn minder zichtbaar, omdat het om een breed scala aan ziekteverwekkers, antibiotica en ziektesyndromen gaat. In dit rapport presenteren we een haalbaarheidsanalyse van de besparingen aan de hand van goede voorbeelden van AMR beleid…
Er is vrij weinig bekend over de particuliere verpleeghuissector. Wij weten bijvoorbeeld niet eens precies hoeveel particuliere verpleeghuizen er in Nederland actief zijn. We weten wel dat de sector substantieel is gegroeid. Met deze studie is allereerst de samenstelling van de particuliere verpleeghuissector in kaart gebracht en hebben we bovendien geanalyseerd welke factoren de groei van de particuliere verpleeghuizen kunnen verklaren. Dit hebben we gedaan met een mixed-methods benadering: een combinatie van zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden...
Auteurs: Stefan Auener, Niek Stadhouders, Simone van Dulmen en Patrick Jeurissen
Download de policy brief
Auteurs: Erik Wackers, Niek Stadhouders, Simone van Dulmen en Patrick Jeurissen
Download de policy brief
Auteurs: Yvonne de Man en Patrick Jeurissen
Download de policy brief
● Het programma ‘Celsus, academie voor betaalbare zorg’ is nu ten einde.
● Wilt u op de hoogte blijven van de kennisontwikkeling en activiteiten vanuit de leerstoel 'Betaalbare Zorg' meldt u zich dan nu aan voor de afdelingsnieuwsbrief van IQ healthcare via deze link.
● We vertrouwen erop dat we u op deze manier goed kunnen blijven informeren.
● Voor de nieuwsbrief van IQ healthcare kunt u zich natuurlijk ook ten allen tijd afmelden.
Wij danken u voor uw betrokkenheid bij het kennisprogramma over de betaalbaarheid van onze zorg.
Collega's Florien Kruse, Luc Hagenaars en Gertjan van der Wilt, mede-auteurs van het boek 'Betaalbare zorg', werden geïnterviewd naar aanleiding van de recente boekpresentatie.
Lees het volledige artikel
We moeten duidelijk kiezen waar we ons zorggeld aan uit willen geven. Daarbij is het belangrijk om in te zetten op terugdringen van onnodige zorg en het beter coördineren van zorg rondom de zorgvraag. Hiervoor is een langetermijnstrategie noodzakelijk. Dat is een van de belangrijkste conclusies uit het boek ‘Betaalbare zorg’ van Celsus, academie voor betaalbare zorg. Het eerste exemplaar van het boek wordt op 19 april in Den Haag uitgereikt aan de minister van Medische Zorg en Sport.
Bent u medisch specialist en wilt u mee kunnen discussiëren over kwaliteit in relatie tot de bekostiging van zorg? Dan is deze cursus misschien iets voor u. Door de online beschikbaarheid is dit een gevarieerde cursus die flexibel in te plannen is. Uw medecursisten ontmoet u in een start- en slotbijeenkomst, respectievelijk op 11 oktober en 6 december (in de avond). De cursus is ABAN geaccrediteerd met 6 punten.
Xander Koolman wordt geïnterviewd over het eigen risico aan de vooravond van prinsjesdag.
Uitzending beluisteren
Patrick Jeurissen en Piet de Bekker worden door luisteraars en presentator Dave Krajenbrink bevraagd over zorgkosten in Ask me anything.
Uitzending beluisteren
Hoe ziet het spel van zorginkoop en –verkoop er uit? Wie zijn de spelers en wat zijn hun perspectieven? En hoe kan samenwerking rond zorginkoop en –verkoop verbeterd worden? Deze vragen stonden centraal op de Celsus-Talma Conferentie op 1 juni 2017 op de Vrije Universiteit Amsterdam.
Deze cursus werd ontwikkeld voor A(N)IOS en medisch specialisten en leert hen hoe ons zorgstelsel werkt en hoe zij zelf kunnen bijdragen aan de betaalbaarheid van onze zorg. Met een de gemiddelde waardering van 8,1 op een schaal van 1-10 zijn we niet ontevreden.
De conferentie van dit jaar gaat over de afstemming tussen zorginkoper en zorgverkoper en alle overige actoren in het in- en verkoopspel. Hoewel de samenwerking formeel tot stand komt door overleg tussen het ziekenhuis en de zorgverzekeraar zien wij ook twee achterliggende partijen die hierin een belangrijke rol spelen. Wij onderscheiden deze middag daarom 4 rollen: medisch specialist, ziekenhuis, zorgverzekeraar en overheid. Voor elk van deze rollen nodigen we toppers uit de zorg uit en vragen hen hierop te reflecteren ...
Celsus organiseert jaarlijks de Winteracademie Economie en Beleid voor rijksambtenaren, samen met de Rijksacademie voor financiën, economie en bedrijfsvoering. De winteracademie brengt kennis en praktijk over de betaalbaarheid van zorg samen. De academie wordt elk jaar afgesloten met een symposium dat ook toegankelijk is voor geïnteresseerden van buiten de Winteracademie. Het thema van het symposium dit jaar was ‘Kostenbewustzijn in de zorg’.
Interview met Patrick Jeursissen over dure geneesmiddelen. Hij pleit voor een integrale aanpak om de kosten te beheersen.
Lees het hele artikel.
Deze online cursus is afgelopen jaar voor het eerst gelanceerd en werd goed gewaardeerd. We zijn blij nu met de toekenning van de accreditatie door Accreditatie Bureau Algemene Nascholing (ABAN) waar nieuwe deelnemers natuurlijk baat bij hebben. De volgende training start 15 februari 2017.
Ik ben sinds kort als buitenpromovendus verbonden aan de Celsus academie. Mijn onderzoek richt zich op de wisselwerking tussen begrotingsbeleid en de zorg.
Ik beschouw dit als een spannend thema: de publiek gefinancierde zorguitgaven zijn in veel landen onderworpen aan uitvoerig begrotingsbeleid, terwijl deze uitgaven in veel landen harder stijgen dan de economische groei en een grote autonome component kennen.
De vraag is dan ook geoorloofd hoeveel impact begrotingsbeleid nu eigenlijk heeft op de zorguitgaven. Deze interesse kent een langere aanloop.
De eerste editie van deze online cursus voor medisch specialisten en AIOS is in juni afgerond en werd positief gewaardeerd met een 7,9 als cijfer.
“Een frisse cursus die kennis bundelt waar je zelf niet snel toegang tot hebt …”
De cursus leert AIOS en medisch specialisten meer over ons zorgstelsel en hoe zij zelf kunnen bijdragen aan de betaalbaarheid van de zorg. Na evaluatie van deze pilot is nu een doorontwikkelde editie in voorbereiding, iets om naar uit te kijken via onze website ...
De Celsus academie biedt studenten geneeskunde (GNK) en biomedisch wetenschappen (BMW) van de Radbouduniversiteit een keuzemodule aan om meer te leren over het Nederlandse zorgstelsel. De module heet ‘Betaalbare & solidaire zorg: de uitdagingen van het Nederlandse zorgstelsel’. In de afwisselende module krijgen studenten inzicht in de organisatie van het Nederlandse zorgstelsel en in de kosten en prestaties van onze zorg in vergelijking tot andere landen. Daarnaast dagen we ze uit om na te denken over solidariteit en wat dat betekent voor de betaalbaarheid van zorg. De voorzitter van de raad van bestuur van het Radboudumc komt vertellen over het besturen van een ziekenhuis.
| Startdatum: | 1 september 2016 |
| Studiebelasting: | 2 ECTS. |
| Contactpersoon | Wieteke van Dijk |
Wat betekent de toename aan zorg voor de betaalbaarheid van de zorg? Zijn de groeiende uitgaven een probleem of juist een oplossing voor de groeiende zorgbehoefte? Hoe zoeken we de balans?
Onder leiding van Ernst van Koesveld (directie Z) bespraken de internationale topsprekers Jonathan Skinner (Verenigde Staten), Adam Roberts (Engeland) en Heinz Rothgang (Duitsland) deze vraagstukken aan de hand van een casus uit eigen land.
Aansluitend op de Celsus-Talma conference 2016 sprak prof. dr. Patrick Jeurissen zijn inaugurele rede uit getiteld ‘Steeds meer zorg, een betaalbare oplossing’.
Voor de derde keer op rij organiseerde de Celsus academie samen met de Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering een Winteracademie over de betaalbaarheid van de zorg. Dat de Celsus Winteracademie een succes was blijkt uit zowel de overweldigende opkomst als de positieve evaluatie door de deelnemers. Vooral de bijdragen vanuit de praktijk, zoals de gemeente, zorgverzekeraar en patiënt, werden gewaardeerd.
Dr. Patrick Jeurissen is met ingang van 15 februari 2016 benoemd tot bijzonder hoogleraar 'Betaalbaarheid van Zorg' aan de Faculteit der Medische Wetenschappen van de Radboud Universiteit/het Radboudumc.
Patrick Jeurissen (28 oktober 1969, Lobith) is programmaleider van Celsus, Academie Betaalbare Zorg, een samenwerkingsverband tussen de afdeling IQ healthcare, Radboudumc en het ministerie van VWS.
Zijn onderzoek richt zich op de relatie tussen kosten en kwaliteit van de gezondheidszorg en heeft als doel de zorg betaalbaar te houden voor burgers.
De Nederlandse zorg behoort tot de beste ter wereld. Dat is niet alleen te danken aan de professionals, maar ook aan het stelsel. Het is voor toekomstige zorgprofessionals belangrijk om het stelsel te kennen. Daarom biedt Celsus een keuzemodule aan studenten geneeskunde (GNK) en biomedische wetenschappen (BMW) in Nijmegen: Hoe blijft de zorg betaalbaar? Marktwerking en solidariteit, gaat dat samen?
Dr. Marit Tanke heeft een van de prestigieuze Harkness Fellowship (2016/2017) verworven.
Marit is plv. programmaleider van Celsus, academie voor betaalbare zorg, en senior onderzoeker bij de afdeling IQ healthcare.
Voor een ministeriële conferentie rondom Antimicrobiële resistentie (AMR) hebben onderzoekers van de Celsus academie een rapport uitgebracht waarin vijf inspirerende ‘good practices’ van AMR preventie in Nederland zijn beschreven (in drie ziekenhuizen, een verpleeghuis en een organisatie van huisartsen). Elk van deze ‘good practices’ is in dit rapport uitgewerkt tot een businesscase en bij elke businesscase blijkt het gevoerde antimicrobiële beleid kosteneffectief. Zowel in adequaat gebruik van antimicrobiële middelen als een verbeterde naleving van de maatregelen voor infectiecontrole.
De gezondheidszorg verandert snel op medisch en organisatorisch vlak. Marktwerking, een veranderend zorgsysteem, nieuwe eisen van toezichthouders, mondige patiënten, nieuwe aanbieders zoals ZBCs, zorginkoop etc. hebben invloed op de omgeving waarin zorgprofessionals werken. Van de zorgprofessional wordt verwacht dat hij een volwaardig gesprekspartner is van patiënten, managers, beleidsmakers en zorgverzekeraars. De Celsus academie wil met deze online cursus zorgprofessionals opleiden tot een goede gesprekspartner.
Op 25 november is Wieteke van Dijk beëdigd als lid van de adviescommissie Medicalisering van de Gezondheidsraad. De minister heeft de gezondheidsraad gevraagd een advies uit te brengen in antwoord op de volgende vraag: 'Ik vraag de Gezondheidsraad om inzicht te geven in de vraag in hoeverre er in de somatische zorg sprake is van medicalisering, wat er te zeggen valt over de kosten en de baten hiervan, en wat mogelijkheden zijn om dit proces -indien wenselijk- te beïnvloeden'.
In het rapport 'what dominates, budget policies or political agreements; the influence of fiscal institutions on health care policy in the United States and the Netherlands' is onderzocht wat een grotere invloed heeft op de uitkomsten van het zorgbeleid; de afspraken tussen en voorkeuren van politici, of de institutionele setting waarin deze politici zich begeven. Met andere woorden: in hoeverre houden politici zich aan de aan henzelf opgelegde regels voor wat betreft het zorgbeleid?
Het belang van patiëntengerelateerde uitkomstmetingen in de zorg als middel om de kwaliteit van zorg te verbeteren wordt meer en meer onderkend. We zien een enorme ontwikkeling in de inzet van patient reported outcomes (PROs) en Patiënt Reported Outcome Measures (PROMs) - de vragenlijsten die gebruikt worden om PROs te meten. Om een goede invoering van PROs en PROMs mogelijk te maken is behoefte aan expertise op dit gebied, echter veel expertise is slechts gefragmenteerd beschikbaar.
Met de oprichting van het multidisciplinaire expertisecentrum IQ PROM door de afdeling IQ healthcare, Radboudumc en Celsus, academie voor betaalbare zorg ontstaat nu een platform waar kennis over en expertise met PROs en PROMs wordt gebundeld en ontsloten.
Deze zomer heeft VU-studente Aniek Bresser succesvol haar MSc-stage afgerond bij Celsus. Tijdens haar stage heeft ze onderzoek gedaan naar de relatie tussen kwaliteit en de financiële prestaties van verpleeg- en verzorgingsinstellingen. Graag geven we een korte samenvatting van het onderzoek. Het gehele verslag is te lezen op www.celsusacademie.nl.
Op 17 augustus 2015 is Edwin Oberjé gestart als postdoctoraal onderzoeker bij Celsus, academie voor betaalbare zorg. Een goed moment om hem voor te stellen.
IQ healthcare heeft in samenwerking met de Patiëntenfederatie NPCF de handleiding “Patiëntenparticipatie bij Patient Reported Outcome Measures (PROMs)” ontwikkeld. De handleiding ondersteunt patiëntvertegenwoordigers bij de selectie en (door)ontwikkeling van PROMs en bij de inrichting van patiënt-gerapporteerde uitkomstmetingen.
Het ministerie van VWS heeft in 2013 het Meldpunt Verspilling opgericht, waar burgers melding kunnen doen van de verspilling die zij waarnemen in de zorg. Echter, omdat het om anekdotische informatie gaat is het op basis van deze meldingen nog niet mogelijk iets te zeggen over de omvang en de verdeling van verspilling in de Nederlandse zorg. De Celsus academie heeft daarom in opdracht van de Directie Langdurige Zorg van het Ministerie van VWS in kaart gebracht wat bekend is in de wetenschappelijke literatuur over verspilling in de langdurige zorg.
Door Marit Tanke, plaatsvervangend programmaleider van de Celsus academie.
Onnodige zorg terugdringen kan, bewijzen artsen in Texas. Ook in Nederland is de noodzaak hoog en liggen mogelijkheden. Het gebrek aan transparantie werkt belemmerend ….
Lees het volledige artikel op de website van Zorgvisie.
De presentatie van Christiaan Schakel ging in op het spanningsveld tussen instituties aan de ene kant, en de ‘power of politics’ aan de andere kant. Hij liet zien dat de macht van politici groot is in het begrotingsproces voor de zorg, zowel in de Verenigde Staten als in Nederland. De institutionele setting, waaronder de gehanteerde begrotingsregels en de manier waarop het begrotingsproces is vormgegeven, is daarbij zeker van belang, maar niet doorslaggevend.
30 juli 2015
Christiaan Schakel, MSc* en Niek Stadhouders, MSc** pakten het onderwerp budgetterings-strategieën bij de hoorns tijdens deze VWS bijeenkomst die gericht is op kennisdeling.
In opdracht van het ministerie van SZW heeft de Celsus Academie onderzoek gedaan naar de specifieke groep van problematische arbeidsverzuimers. Het rapport ‘Evaluatie van adviestrajecten bij problematisch ziekteverzuim’ is op 7 juli aan de Tweede Kamer aangeboden.
Van problematisch verzuim is sprake als de re-integratie van een zieke werknemer langer duurt dan verwacht gezien behandeling, aandoening en prognose. Eén van de mogelijkheden die een werkgever heeft om het problematisch verzuim op te lossen is het aanvragen van een arbeidsgerelateerd medisch advies. Hierbij wordt gekeken naar de medische oorzaken van het problematisch verzuim en de gevolgen voor werkhervatting. De Celsus Academie heeft de kenmerken van 2595 werknemers die een adviestraject bij één aanbieder hebben doorlopen uitgebreid in kaart gebracht.
In Nederland is nog nooit onderzocht hoe medisch specialisten hun rol percipiëren in het betaalbaar houden van de zorg, Celsus gaat hier nu verandering in brengen. In hoeverre zijn specialisten bereid te acteren als ‘stewards’ van schaarse middelen? In de VS werd hier al onderzoek naar gedaan. Amerikaanse artsen toonden een hoge mate van kostenbewustzijn, gaven aan hier een bepaalde mate van verantwoordelijkheid voor te voelen maar waren weinig enthousiast over fundamentele maatregelen die het kostenprobleem adresseren.
De Celsus academie is gestart met de ontwikkeling van een complete online master over betaalbaarheid van de zorg. Eind 2015 zal de eerste module gereed zijn. Deze nascholing is bedoeld voor medisch specialisten (in opleiding) die een volwaardig gesprekspartner willen zijn voor zorgmanagers en zorgverzekeraars. Onderwerpen lopen uiteen van de DBC/DOT-systematiek tot de werking van ons zorgstelsel waarbij steeds de dagelijkse praktijk van de arts centraal staat.
Ontwikkeling van een onderzoeksagenda
De eerder genoemde Celsus conferentie over ‘Kanteling van zorg’ werd voorafgegaan door een ochtendprogramma dat in teken stond van ‘Ethiek van de betaalbaar van zorg’. Doel was om met de 26 genodigden uit verschillende geledingen (ethici, hoogleraren, huisartsen en medewerkers van zorgverzekeraars en ministerie van VWS en medewerkers van de Celsus academie zelf) te komen tot een onderzoeksagenda voor dit brede thema. Afgesloten werd met de formulering van een eerste opzet van een onderzoeksagenda. De komende periode worden in subgroepen verschillende onderwerpen verder uitgewerkt.
23 april vond de de 2e Invitational Conference van Celsus, academie voor betaalbare zorg plaats met als thema ‘kanteling van zorg en de betekenis ervan voor kwaliteit en betaalbaarheid’, een compilatie. Alle congresmaterialen (opnames, presentaties en posters) worden hieronder beschikbaar gesteld.
'Perspectives on the Shifting US Health Landscape'
Sinds begin 2014 kunnen Amerikanen profiteren van de uitbreidingen onder de nieuwe zorgwet van President Obama. Velen hebben dat inmiddels gedaan, getuige het lage percentage van onverzekerden (circa 16 procent in 2014). Er is echter geen ander debat dat het land zo verdeelt. Terwijl Democraten wijzen op alle grote verdiensten van de wet tot dusver, namelijk meer Amerikanen met een zorgverzekering, een efficiënter zorgsysteem en een afvlakking van de kostencurve sinds een aantal jaar, zeggen de Republikeinen juist dat de wet (kleine) ondernemers in de weg zit en veel te duur is.
Hoe bereik je een betaalbare zorg van een goede kwaliteit?
In samenwerking met het ministerie van VWS heeft Celsus voor de Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering, een succesvolle opleiding georganiseerd over het Nederlandse Zorgstelsel. Motivatie voor het organiseren van deze interdepartementale winteracademie is dat de zorguitgaven meer en meer op het overheidsbudget drukken.
Op 12 maart vond het slotsymposium van de Winteracademie plaats met het thema ‘Verspilling en betaalbaarheid van de zorg – valt er veel geld te besparen zonder kwaliteitsverlies?’.
Op 1 januari 2015 is Marit Tanke gestart als plaatsvervangend programmaleider naast Patrick Jeurissen bij Celsus, academie voor betaalbare zorg. Tijd om haar voor te stellen. Marit heeft een achtergrond als arts en onderzoeker. De afgelopen jaren heeft zij gewerkt als adviseur in de gezondheidszorg bij KPMG Nederland, waar zij veel projecten heeft gedaan rondom het onderwerp ‘Value-Based Healthcare’.
2015 is het jaar van de transparantie in de zorg. Transparantie is belangrijk voor patiënten bij het maken van goede keuzes. Niet alleen als het gaat om het kiezen van een goed ziekenhuis voor planbare operaties, of de jaarlijkse keuze voor een geschikte zorgverzekering. Ook in de ouderenzorg is transparantie belangrijk en Celsus ondersteunt VWS en TNO inhoudelijk met hun initiatief www.zorgopdekaart.nl.
Patient-geraporteerde uitkomsten vormen een essentieel onderdeel voor het meten en bevorderen van value based healthcare. De waarde van de zorg wordt bepaald door uitkomsten van zorg die belangrijk zijn voor patiënten en deze te relateren aan de kosten van die zorg. Pro's en PROMs kunnen hiervoor worden ingezet en P.J. van der Wees, onderzoeker bij de Celsus academie, heeft samen met Caroline B. Terwee en Sandra Beurskens namens het NFU Expertisenetwerk Patient-Reported Outcomes een handreiking voor de selectie van PROs en PROMs ontwikkeld. Hierin worden de dilemma’s beschreven bij de selectie van PROs en PROMs voor de zorgpraktijk, wetenschappelijk onderzoek en het meten van de kwaliteit van zorg.
Recent heeft het Commonwealth Fund hun jaarlijkse International Profiles of Health Care Systems gepubliceerd. In deze rapportage worden de gezondheidszorgsystemen van 15 landen, waaronder Nederland, tot in detail besproken. Celsus heeft hier in belangrijke mate aan bijgedragen. Ben jij benieuwd hoe het Nederlandse stelsel zich verhoudt tot stelsels in andere landen? Bekijk dan hier de rapportage.
Tip
Onder de rubriek Beleidsactualiteiten publiceren we regelmatig nieuwsbrieven van bv. Biomet die relevante onderwerpen behandelen over de betaalbaarheid van zorg.
Verschijningsdatum:
De nieuwsbrief van december 2014 is beschikbaar en gaat in op de geïntegreerde toepassing van PROMs in de zorg en verantwoording van kwaliteit, het Celsus project ‘Verzekerden met hoge zorgkosten’ en de aan tafel sessies over ondermeer taakherschikking in de zorg. Stef Groenewoud gaat in zijn blog in op de morele grenzen aan marktwerking in de zorg en wellicht interessant de aankondiging van het congres ‘Verspilling in de zorg’ op 12 maart 2015. Bewaar vast de datum van de eerstvolgende Celsus Invitational Conference op 23 april 2015 met het thema 'Bouwen aan Zorg', over de kanteling naar het patiëntenperspectief en de consequenties voor betaalbaarheid van zorg. De uitnodigingen voor deze conferentie worden in februari verstuurd.
Op 11 nov 2014 werd met het onderwerp 'Taakherschikking' behandeld. Dr. Miranda Laurant (Senior onderzoeker en projectleider bij IQ healthcare en lector Organisatie van Zorg en Dienstverlening bij de HAN) hield een presentatie over de huidige stand van zaken. De essentie van het verhaal van dr. Miranda Laurant (IQ healthcare) was dat het begrip taakherschikking weinig precies wordt gebuikt.
Gert Westert, hoofd IQ healthcare, Radboudumc, opende de conferentie met een introductie op de Celsus academie met het motto ‘Betaalbare zorg voor elke burger’. De gerenommeerde sprekers drs. Wouter Bos, voorzitter raad van bestuur VUmc en dr. Rob Dillmann, voorzitter raad van bestuur Isala Klinieken in Zwolle gaven vanuit hun visie invulling aan het onderwerp betaalbaarheid van de (top)zorg. Dit alles onder leiding van dagvoorzitter prof. dr. Jan Kremer. De opnames van de volledige presentaties zijn hier te bekijken of lees het verslag via deze link.
Een verkennende internationale vergelijking
De stijgende kosten van de zorg vormen een cruciale budgettaire uitdaging voor veel Westerse landen. Behalve meer doelmatigheid, zijn de omvang van het basispakket en de hoogte van eigen betalingen mogelijke sturingsinstrumenten voor de beteugeling van de zorguitgaven. In ons onderzoek verkennen we op basis van een internationale vergelijking of er ‘uitruileffecten’ bestaan tussen (de omvang van) het pakket en de wijze waarop dit wordt gefinancierd. Twee vragen staan centraal: a) Hoe verhoudt zich de omvang en de financiering, inclusief de eigen betalingen, van het basispakket in Nederland in vergelijking met andere Europese landen?; b) Bestaat er een wisselwerking (uitruil) in de vergeleken landen tussen de ‘omvang’ van het pakket en de financiering van het pakket, waaronder de hoogte van de eigen betalingen?
Op 5 juni 2014 vond de eerste invitational conference plaats ter gelegenheid van de start van Celsus, academie voor betaalbare zorg, het expertisecentrum in Nederland op het gebied van doelmatigheid en betaalbaarheid van de zorg. Het thema van de conferentie was 'Betaalbare zorg voor elke burger', met een accent op de betaalbaarheid van topzorg. De conferentie werd gehouden in het prachtige Muntgebouw te Utrecht. We kijken terug op een zeer geslaagde middag met ruim 120 bezoekers. Voor deze dag werd ter kennismaking een brochure gemaakt met aanvullende informatie over de Celsus academie.
Door Patrick Jeurissen
Samenvatting
De kosten van zorg stijgen al sinds vele decennia - soms sneller, soms langzamer. Deze stijging gaat harder dan de economische groei, met als gevolg dat de zorg een steeds groter beslag legt op de nationale welvaart.
Conferentieverslag.
De toenemende kosten voor de gezondheidszorg zijn niet alleen in Nederland een punt van aandacht. Ook in andere Europese landen is de stijging van de zorgkosten verontrustend en wordt gezocht naar maatregelen om de kosten in bedwang te houden. In november 2013 heeft het Health Forum de conferentie ‘sustainable health care for inclusive growth’ georganiseerd, waar onderzoekers en beleidsmakers de stand van zaken hebben besproken.
De Nederlandse overheid probeert de bevolking te betrekken bij het beheersen van de Nederlandse zorgkosten. Een van die pogingen is het virtueel meldpunt voor het melden van verspilling in de zorg.
In de periode van mei 2013 tot augustus 2013 werden op dit virtuele meldpunt 16.000 vragenlijsten ingevuld. Resultaten laten zien dat verspilling lijkt op te treden in alle aspecten van zorg. Echter voornamelijk in de acute zorg lijkt de verspilling gerelateerd te zijn aan het volume en prijsniveau, terwijl in de langdurige zorg verspilling eerder gerelateerd lijkt aan managementkosten en de complexiteit van het administratieve systeem.
Patiëntenparticipatie is een van de uitgangspunten van ons volksgezondheidsbeleid. Maar in wiens belang is dat? In dat van de patiënt die een stem krijgt of in dat van de samenleving die streeft naar minder zorguitgaven in deze tijden van vergrijzing en economische crisis?
Lees het blog van Mariëlle Ouwens
Er wordt volgens huisartsen (veel) te veel zorg verleend in ziekenhuizen (84,4%), huisartsenposten (84,5%), privéklinieken (84,5%) en in mindere mate in huisartsenpraktijken (58,2%). Dat blijkt uit de studie ‘Onnodige zorg in de Nederlandse gezondheidszorg, gezien vanuit het perspectief van de huisarts’ van de Celsus academie. Het betreft vooral onnodige diagnostiek, medische behandelingen en controle en follow-up.
Winst valt te behalen in het terugdringen van onnodige zorg door het vergroten van de poortwachterrol van de huisarts. Omdat Nederlandse huisartsen erg patiëntgeoriënteerd zijn, lijkt het stimuleren om terughoudender te verwijzen zonder verdere ondersteunende financiële of structurele maatregelen op voorhand minder kansrijk.
Lees het rapport Onnodige zorg in de Nederlandse gezondheidszorg, gezien vanuit het perspectief van de huisarts door Joost Wammes, Lise Verhoef, Gert Westert, Pim Assendelft, Patrick Jeurissen en Marjan Faber.
Zojuist verschenen! De eerste editie van de Nieuwsbrief van de Celsus academie met aandacht voor vragen als 'Is de Nederlandse zorg onderweg naar uitkomstbekostiging' en 'Hoe maken we de zorg gezond?' Neem nu een abonnement en blijf automatisch op de hoogte van betaalbare zorg.
De roep om uitkomstindicatoren is luid. Wat is precies het resultaat van onze dure zorg? En wat de toegevoegde waarde voor de patiënt? Bovendien zijn er verontrustende signalen dat er grote kwaliteitsverschillen zijn, zowel tussen instellingen als tussen zorgverleners. ‘De zorg is onvoldoende transparant en het is moeilijk om goede zorg te kiezen,’ is een algemeen gevoel dat leeft.
Langzaam maar zeker snoept de langdurige zorg een steeds groter deel van het totale zorgbudget op. En door de sterke vergrijzing, de dalende productiviteit in de zorg - ten opzichte van andere sectoren - en het feit dat het steeds moeilijker wordt om het aantal (mantel)zorgers in het informele circuit op peil te houden, wordt het probleem steeds groter. De Celsus academie heeft er een paper over gepubliceerd, ‘Sustainable challenge: sustainable long-term care’.
Er moet meer aandacht komen voor de betaalbaarheid van de zorg. Want de Nederlandse zorg is - na die van de Verenigde Staten - de duurste ter wereld. En de kosten blijven maar stijgen. Niets doen is daarom geen optie meer
De Celsus academie heeft een digitale nieuwsbrief over kennis op het gebied van betaalbare zorg. Deze nieuwsbrief verschijnt niet in een vaste frequentie, maar ad hoc, dus alleen als er nieuws is. De nieuwsbrief wordt ook geplaatst op deze website.
Betaalbare zorg voor elke burger. Dat is een van de speerpunten van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Daarom initieerde VWS, in samenwerking met UMC St. Radboud/IQ Healthcare Celsus, academie voor betaalbare zorg.