Verslag slotsymposium Winteracademie 12 mrt 2015

Op 12 maart vond het slotsymposium van de Winteracademie plaats met het thema ‘Verspilling en betaalbaarheid van de zorg – valt er veel geld te besparen zonder kwaliteitsverlies?’. 

De 90 bezoekers konden luisteren naar de sprekers Renske Fluks (VWS, programmaleider Aanpak verspilling in de zorg) over het VWS-Programma Verspilling in de zorg, Joost Snels (Wageningen Universiteit) over voedselverspilling in ziekenhuizen, Patrick Jeurissen (VWS, dir. MEVA en programmaleider Celsus academie) over overhead in de langdurige zorg en Marit Tanke (plaatsvervangend programmaleider Celsus academie) over variatie in de zorg. Alle presentaties staan onderaan deze samenvatting.

Aan het einde van de middag was er een forumdiscussie onder leiding van dagvoorzitter Ernst van Koesveld (directeur Zorgverzekeringen en plaatsvervangend directeur-generaal Langdurige Zorg bij het ministerie van VWS).

Zie hier het programma van deze middag.

Deelnemers aan de forumdiscussie waren Renske Fluks, Margje Haverkamp (internist, LUMC) en Anneke Smit (Longfonds). In de forumdiscussie is vooral gesproken over de rol van de patiënt bij het voorkomen van verspilling. Zo kwam naar voren dat: 1) er nog erg veel ‘van achter het bureau wordt bedacht’. Patiënten kunnen meer betrokken worden bij vernieuwingen. Een illustratief voorbeeld is de ervaring met de lancering van een nieuw medicijn voor longpatiënten. Het nieuwe medicijn was goedkoper, maar na overstappen op dit middel moesten veel longpatiënten opnieuw worden ingesteld, wat meer artsenbezoek en soms zelfs ziekenhuisopnames tot gevolg had. 2) in individuele arts-patiënt contacten er meer tijd moet zijn om te luisteren naar wat de patiënt wil, wat zijn of haar behandeldoel is. Dit hoeft niet altijd overeen te komen met wat de arts voor ogen heeft, zoals meteen behandelen of opereren. Goed luisteren naar de patiënt kost echter tijd, en dat kan/moet beter geregeld worden (‘kijk- en luistergeld’). 3) een andere mogelijkheid om eventuele verspilling te voorkomen is om patiënten na een consult de gelegenheid te geven om na te denken over verschillende behandelopties, waarbij ook niets doen of afwachten (‘time out’) mogelijke scenario’s zijn.

Aan het einde van de middag concludeerde de dagvoorzitter dat we inmiddels veel weten over verspilling, vooral over ‘technische verspilling’, zoals voedselverspilling, want dat is goed te meten. Tegelijkertijd roept al deze kennis ook veel vragen op, want wat weten we nu eigenlijk precies van bijvoorbeeld overhead in de langdurige zorg? Exacte cijfers ontbreken hier nog. En is variatie in behandelingen verspilling van kosten (in de ene regio wordt een bepaalde behandeling veel vaker gedaan dan in een andere regio bij een gelijke patiëntenpopulatie) of verspilling van kwaliteit (in de andere regio wordt een bepaalde behandeling minder vaak gedaan)? En wie moet verspilling aanpakken? Kortom, veel vragen nog, maar wel vragen op een hoger niveau! 

Presentaties Renske Fluks: ‘Zorg is te kostbaar om te verspillen!’
Joost Snels: ‘Voedselverspilling in de zorg’
Patrick Jeurissen:  ‘Doet de zorg de dingen goed? Technische efficiency van (langdurige) zorg’
Marit Tanke: ‘Verspilling door variatie in behandelingen?’