Leveren Zelfstandige Behandelcentra waardevolle zorg aan cataractpatiënten?

Het totaal aantal Zelfstandige Behandelcentra (ZBCs) is sterk gegroeid. Een belangrijke vraag is of deze ontwikkeling bijdraagt aan het verbeteren van waardevolle zorg. Moeten we niet juist waakzaam hierover zijn? We weten immers nog onvoldoende hoe ZBCs presteren ten opzichte van ziekenhuizen. Om daar verandering in te brengen hebben de auteurs van dit artikel declaratiedata van cataractzorg onderzocht.

Om de vraag te beantwoorden hoe ZBCs presteren ten opzichte van algemene ziekenhuizen in het leveren van cataractzorg werden vijf factoren geanalyseerd: (1) de zorgzwaarte van patiënten, (2) volume (aantal diagnose-behandelcombinaties geopend per cataractpatiënt), (2) gemiddelde kosten per cataractpatiënt (prijs maal volume), (4) aantal zorgactiviteiten per chirurgische diagnose-behandelcombinatie; en (5) kwaliteit. Hiervoor werd gebruik gemaakt van Achmea’s declaratiedata.

De studie laat de volgende resultaten zien. (1) De auteurs vonden kleine verschillen in zorgzwaarte tussen ZBC- en ziekenhuispatiënten. (2) Het aantal diagnose-behandelcombinaties dat geopend is per cataractpatiënt ligt in ZBCs hoger dan in ziekenhuizen. (3) De totale gemiddelde kosten voor cataractpatiënten zijn in ZBCs lager vergeleken met ziekenhuizen. Dit komt voornamelijk omdat de gecontracteerde prijs lager ligt. (4) Het aantal zorgactiviteiten per chirurgische diagnose-behandelcombinatie is lager bij ZBCs dan bij ziekenhuizen. Dit kan een indicatie zijn dat ZBCs in staat zijn om de zorg efficiënter te organiseren; (5) Ten slotte scoren ZBCs beter op patiënttevredenheid (de Net Promoter Score) dan algemene ziekenhuizen, maar de patiënt-gerapporteerde uitkomsten (PROMs) zijn gelijk. 

Kortom, deze bevindingen laten zien dat ZBCs meerwaarde kunnen bieden in de cataractzorg in vergelijking met algemene ziekenhuizen.

Florien Kruse, Stef Groenewoud, Femke Atsma, Onno van der Galiën, Eddy Adang en Patrick Jeurissen.
Do independent treatment centers offer more value than general hospitals? The case of cataract care.
Health Services Research, 2019;54:1357–1365.