Celsus academie presenteert handboek betaalbare zorg
Uitreiking op congres Celsus academie op 19 april 2018
We moeten duidelijk kiezen waar we ons zorggeld aan uit willen geven. Daarbij is het belangrijk om in te zetten op terugdringen van onnodige zorg en het beter coördineren van zorg rondom de zorgvraag. Hiervoor is een langetermijnstrategie noodzakelijk. Dat is een van de belangrijkste conclusies uit het boek ‘Betaalbare zorg’ van Celsus, academie voor betaalbare zorg. Het eerste exemplaar van het boek wordt op 19 april in Den Haag uitgereikt aan de minister van Medische Zorg en Sport.
De Nederlandse zorg presteert goed, maar de kosten daarvan zijn hoog. Op dit moment besteedt een modaal gezin al twintig procent van het inkomen aan zorg. Dit percentage zal de komende jaren toenemen. Stijgende zorgkosten kunnen de solidariteit ondermijnen en ook andere publieke uitgaven onder druk zetten. Celsus, academie voor betaalbare zorg onderzocht daarom de betaalbaarheid van het Nederlandse zorgstelsel.
Meegaan met snelle veranderingen
Een van de belangrijkste uitdagingen voor de zorg is de snelle verandering, zoals de toepassing van kunstmatige intelligentie, e-health, medicalisering, steeds langer thuis wonen en de snel groeiende rol van zelfzorg. Het risico bestaat dat veel van deze zaken naast het bestaande aanbod komen en niet in plaats ervan. De uitgaven voor ziekenhuizen en verpleeghuizen bereiken nu al hun grens, gebaseerd op het criterium van het Zorginstituut van circa 80.000 euro voor een jaar in goede gezondheid.
Tegengaan van onnodige en inefficiënte zorg
Om goede zorg voor een aanvaardbare prijs te kunnen leveren moeten we overbehandeling terugdringen en stoppen met zorg waarvan het effect niet bewezen is. Veel winst valt te behalen met meer preventie, inzet op betere kwaliteit (minder complicaties en minder praktijkvariatie) en slimmer omgaan met mensen en middelen.
Een ander belangrijk aandachtspunt is om het zorgaanbod beter te laten aansluiten bij de vraag. Dit is vooral belangrijk voor de groeiende en kostbare groep patiënten met combinaties van (complexe) aandoeningen die met meerdere zorgstelsels en -systemen te maken heeft. Zonder betere coördinatie dreigen deze mensen tussen wal en schip te vallen, terwijl we wel dubbel betalen.
Strategie en keuzes op lange termijn
Om de zorg betaalbaar te houden zijn keuzes nodig. Deze vragen om bestuurlijke regie. Op langere termijn moet bijvoorbeeld de arbeidsproductiviteit in de zorg omhoog. Dat kan onder meer door taakherschikking, digitalisering en meer e-health. De bekostigingsstructuur kan hier wel aan bijdragen. Uit onderzoek van Celsus blijkt bijvoorbeeld dat een afgesproken budget in combinatie met een bonus / malus op basis van kwaliteit een positief effect kan hebben op zowel kosten als kwaliteit. Daarnaast zijn organisatiemodellen nodig die beter aansluiten bij zowel de vraag naar specialisatie en ‘personalized medicine’ als het leven met meerdere chronische aandoeningen.
Patrick Jeurissen, projectleider van de Celsus academie: “De vraag is hoe we de losse initiatieven, waarvan bewezen is dat ze kosten kunnen besparen, bij elkaar brengen in één zorgsysteem. Dat is een ongestructureerd vraagstuk. Dit vraagt om een pragmatische aanpak waar alle spelers een rol in hebben.”
Boek ‘Betaalbare zorg’
De Celsus-onderzoekers bundelen hun aanbevelingen in het boek ‘Betaalbare zorg’. In het boek staan onder andere adviezen en analyses over het beheer van zorgpakketten, het inrichten van langdurige zorg, de effecten van marktwerking, samenwerking tussen zorgaanbieders, medicalisering en preventie. Veelal op basis van nieuw onderzoek. Gezamenlijk zijn de hoofdstukken te lezen als advies voor beleidsmakers. Gert Westert, hoofd IQ healthcare van het Radboudumc: “Landelijk zijn er, via doelmatige inkoop en hoofdlijnenakkoorden, al succesvolle stappen gezet om de stijging van de zorgkosten af te remmen. Daarmee is het probleem zeker niet van tafel. Zonder verdere inzet op betere en betaalbare zorg, lopen we het risico dat de zorg op termijn verschraalt. De kosten zomaar afwentelen op de burger is, zeker op lange termijn, niet de oplossing.”
Vijf jaar Celsus academie
Het eerste exemplaar van het boek ‘Betaalbare zorg’ wordt op 19 april aangeboden aan de minister Bruins van Medische Zorg en Sport tijdens het congres ‘Vijf jaar Celsus, academie voor betaalbare zorg’.
Voorproefje van alle titels uit de boekenreeks.