Kleinschalige woonzorgvormen in Nederland

Kosten, financiële karakteristieken, kwaliteit en toegankelijkheid

Vanuit de overheid is er interesse in kleinschalige woonzorgvormen (3-26 plekken). Ze worden gezien als persoonsgericht en de verwachting is dat het scheiden van wonen en zorg leidt tot besparingen voor de Wlz. Maar is dat ook het geval? In deze rapportage onderzochten we de implicaties van kleinschalige woonzorgvormen op nationaal-, organisatie- en cliëntniveau.

Allereerst inventariseerden we de visie van zorgmanagers, zorginkopers en beleidsmedewerkers op Kleinschalige woonzorgvormen. Vervolgens ontwikkelden we een dataset waarmee we organisatiekenmerken van kleinschalige woonzorgvormen ten opzichte van reguliere verpleeghuizen konden vergelijken. Tot slot onderzochten we de verschillen in zorggebruik en zorgkosten van cliënten in kleinschalige versus die in grootschalige woonzorgvormen. Hierbij keken we of er sprake was van mogelijke afwenteleffecten tussen de domeinen en hoe we kunnen corrigeren voor potentiële selectie-effecten.

Concluderend blijkt een pluralistisch zorglandschap wenselijk, en kleinschalige woonzorgvormen passen hierbij. Er worden geen besparingen verwacht in zorgkosten wanneer personen willekeurig verdeeld worden over traditionele verpleeghuizen en kleinschalige woonzorgvormen. Financieel gezonde exploitatie van kleinschalige woonvormen is mogelijk bij een gescheiden woon- en zorgcomponent. Maar vanwege inefficiëntie, bijvoorbeeld bij personele inzet, draagt deze vorm niet bij aan oplossingen voor betaalbaarheid en krapte op de arbeidsmarkt. We vonden bovendien geen sterk verband voor kwaliteit van zorg en de schaalgrootte van de instelling, en hetzelfde gold voor financiële prestaties versus de omvang van de instelling. Op clienttevredenheid scoorden de kleinschalige woonzorgvormen beter.

Deze studie is uitgevoerd op verzoek van het ministerie van VWS.

Download de rapportage Kleinschalige woonzorgvormen in Nederland, Kosten, financiële karakteristieken, kwaliteit en toegankelijkheid. Door Florien Kruse, Erik Wackers, Marlien Kolmus, Simone van Dulmen en Patrick Jeurissen, IQ healthcare, Radboudumc Nijmegen 2022.