Eindrapport TOpzorg VERzilveren (TOVER): Evaluatieonderzoek Topspecialistische Zorg, Onderwijs en Onderzoek

Lees verder…

BOEK | Hervormingen in de Nederlandse zorg

door Hans Maarse en Patrick Jeurissen

De huidige structuur van de Nederlandse zorg is mede het resultaat van opeenvolgende hervormingen die vooral op het gebied van de (financiële) toegankelijkheid veel resultaat hebben opgeleverd. Deze studie beoogd vanuit een vanuit een politicologisch-bestuurskundige invalshoek antwoord te geven op de vraag wat hervormingen in de zorg zijn.

Lees verder…

Evaluatiestudie topspecialistische Zorg en Onderzoek

Tweede Tussenrapportage van TOpzorg VERzilveren (TOVER)

Het programma Topspecialistische Zorg en Onderzoek (TZO) is een vervolg op het programma TopZorg (2014-2018) waar zeer specialistische zorg gecombineerd met toegepast wetenschappelijk onderzoek bekostigd werd in drie ziekenhuizen (geen umc’s). TOVER is een van de tien vervolgprojecten in het TZO programma waar de duurzame financiële borging van topspecialistische functies buiten umc’s onderzocht worden.

Lees verder…

Hoe ervaren huisartsen de zorg?

International Health Policy Survey 2022 in tien landen

In dit rapport staat de kwaliteit van de Nederlandse gezondheidszorg centraal, zoals die door huisartsen anno 2022 wordt ervaren. Er is aandacht voor onder andere digitalisering, praktijkorganisatie, toegankelijkheid van de zorg, coördinatie van zorg en de zorg voor chronische patiënten. Dit zijn de resultaten afkomstig uit de 2022 Commonwealth Fund International Health Policy Survey (IHP 2022).

Lees verder…

Visie van zorggroepen op programmatische persoonsgerichte en integrale zorg in de huisartsenpraktijk

Coördinatie van zorg bij patiënten met één of meer chronische aandoeningen met een complex zorgpatroon behoeft verbetering. Zowel voor een betere kwaliteit van zorg als voor het onder controle houden van zorgkosten. In samenwerking met Ineen onderzochten onderzoekers van IQ healthcare in welke mate zorggroepen concreet invulling geven aan de transformatie naar meer persoonsgerichte en integrale zorg en wat hierbij belemmerende en bevorderende factoren zijn.

Lees verder…

Selectieve contractering van ziekenhuiszorg in Nederland

Dit onderzoeksrapport verschaft meer inzicht in het proces van selectief contracteren van ziekenhuiszorg. Er wordt onderzoek gedaan naar de omvang van selectief contracteren, en op welk niveau contractering plaatsvindt. Ook wordt gekeken naar de onderlinge variatie tussen zorgverzekeraars en welke kenmerken van zorgaanbieders samenhangen met de mate van contractering. Wij concluderen dat
selectieve zorginkoop meer invloed lijkt te hebben op de prestaties van zelfstandige behandelcentra (ZBCs) dan op die van ziekenhuizen.

Lees verder…

Hoge administratieve lasten bij Duchenne-patiënten vooral veroorzaakt door gebrekkige Wmo-zorg

Minder bekend, maar administratieve lasten- en regeldruk kunnen ook bij patiënten, hun ouders of mantelzorgers behoorlijk oplopen. Hiervoor is echter nauwelijks aandacht, niet in het integraal zorgakkoord, maar ook niet in de wetenschappelijke literatuur. In dit onderzoek brachten we de belasting en de oorzaken in kaart bij de ziekte van Duchenne, een progressieve spieraandoening waar dit probleem in grote mate speelt.

Lees verder…

Hoe goed is de kwaliteit van zorg bij ‘commerciële’ zorgaanbieders?

Overzicht van de wetenschappelijke literatuur met een focus op zelfstandige behandelcentra en private verpleeghuizen behandelcentra en private verpleeghuizen

Voor deze rapportage analyseerden onderzoekers beschikbare nationale en internationale literatuur over de kwaliteit van zorg bij commerciële zorgaanbieders, en in het bijzonder die van particuliere verpleeghuizen en zelfstandige behandelcentra.

Lees verder…

Verkenning naar faalkosten in de Nederlandse gezondheidszorg

De almaar stijgende zorgkosten roepen een continue discussie op hoe de zorg meer doelmatig te maken. Er is veel belangstelling voor het aanpakken van structurele inefficiënties en (organisatorische) verspilling. IQ healthcare onderzocht op intiatief van de Spring Foundationhoe het zit met structuurproblemen in de Nederlandse zorg en de daarmee samenhangende faalkosten.

Lees verder…

Kleinschalige woonzorgvormen in Nederland

Kosten, financiële karakteristieken, kwaliteit en toegankelijkheid

Vanuit de overheid is er interesse in kleinschalige woonzorgvormen (3-26 plekken). Ze worden gezien als persoonsgericht en de verwachting is dat het scheiden van wonen en zorg leidt tot besparingen voor de Wlz. Maar is dat ook het geval? In deze rapportage onderzochten we de implicaties van kleinschalige woonzorgvormen op nationaal-, organisatie- en cliëntniveau.

Lees verder…

Nederland boekt aanzienlijke vooruitgang in het verbeteren van het leven van ouderen 

Vierde review en evaluatie van de Regionale Implementatie Strategie van het MIPAA

Dit rapport omvat de vierde review en evaluatie van de Regionale Implementatie Strategie (RIS) van het Madrid International Plan of Action on Ageing (MIPAA) voor Nederland. Het reflecteert op de ontwikkelingen en de aanpak waarmee Nederland de afgelopen vijf jaar uitvoering heeft gegeven aan de drie hoofddoelen van de ministeriële verklaring van Lissabon, namelijk: i) het erkennen van het potentieel van ouderen; ii) het stimuleren van een langer beroepsleven en het vermogen om te werken; en iii) Zorgen voor waardig ouder worden.

Lees verder…

Hoe zijn Landelijke Transmurale Afspraken ' Hartfalen' geïmplementeerd in regio’s?

Zorg voor mensen met hartfalen is complex en om dit goed te organiseren zijn Landelijke Transmurale Afspraken (LTA)  opgesteld. Op regionaal niveau wordt deze LTA, door regionale zorgaanbieders, vertaald naar Regionale Transmurale Afspraken (RTA). In opdracht van NVVC Connect evalueerde IQ healthcare die vertaalslag en onderzocht hoe de implementatie van RTA’s is verlopen. Wat opvalt is de grote variatie tussen RTA’s en de ervaren barrières bij implementatie ervan. Deze rapportage biedt aanknopingspunten voor verdere stroomlijning van de organisatie van transmurale zorg voor mensen met hartfalen.

Lees verder…

De prevalentie van comorbiditeiten bij patiënten met kanker

Een systematic review voor borst-, colorectale, long-, prostaat- of huidkankerpatiënten

Patiënten met kanker hebben vaker een of meer bijkomende chronische ziekten, ook wel comorbiditeiten genoemd. Comorbiditeiten zijn van invloed op het behandelplan en de overleving van kankerpatiënten, maar kennen ook economische impact. Met een systematische review analyseerden onderzoekers de huidige literatuur op de prevalentie van comorbiditeiten bij de vijf meest voorkomende vormen van kanker, te weten: borst-, colorectale, long-, prostaat- of huidkankerpatiënten.

Lees verder…

Wegen van Populatiebekostiging

Verkenningen van literatuur en opvattingen

Populatiebekostiging staat volop in de belangstelling, al is het niet iets nieuws. Het inschrijftarief voor de huisarts is bijvoorbeeld populatiebekostiging avant la lettre. De hernieuwde interesse heeft veel te maken met de behoefte aan meer preventie, minder fragmentering, meer samenwerking en de hoge zorgkosten. Dit onderzoek laat zien dat populatiebekostiging de potentie heeft om de groei van zorguitgaven af te remmen. Het is echter ook weer niet hèt middel voor alle vraagstukken rondom betaalbaarheid, kwaliteit en toegang tot zorg. In die zin is dit onderzoek met zijn aanbevelingen te lezen als een aansporing voor meer populatiebekostiging.

Lees verder…

Houdbare ouderenzorg vereist langetermijnvisie en maatschappelijk draagvlak

Studie in vier landen naar houdbaarheid langdurige zorg voor ouderen

Om de langdurige zorg voor ouderen in Nederland toekomstbestendig te maken moet de overheid een realistische langetermijnvisie ontwikkelen, in dialoog met alle belanghebbenden, als voorwaarde voor een stabiel maatschappelijk draagvlak. Dit is de belangrijkste conclusie uit de working paper ‘Houdbare ouderenzorg – Lessen en ervaringen uit andere landen’ dat vandaag is gepubliceerd door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).

Lees verder…

Nieuwe werkwijze ziekenhuizen leidt tot minder behandelingen én behoud van kwaliteit zorg

De ’nieuwe manier van werken die de ziekenhuizen Bernhoven uit Uden en het Beatrixziekenhuis uit Gorinchem in 2015 hebben ingevoerd verbetert de doelmatigheid van zorg. Dit concluderen onderzoekers van IQ healthcare (onderzoeksafdeling van het Radboudumc), het CPB en de NZa na een grondige evaluatie van de eerste drie jaar.

Lees verder…

Antimicrobial Resistance Policies

Four good practices from the Netherlands

De huidige COVID-19-uitbraak toont aan hoe een uitbraak van een besmettelijke ziekte enorme kosten met zich mee kan brengen. Zowel binnen als buiten de gezondheidszorg kan het zelfs hele economieën blokkeren. De effecten van anitmicribiële resistentie (AMR) zijn minder zichtbaar, omdat het om een ​​breed scala aan ziekteverwekkers, antibiotica en ziektesyndromen gaat. In dit rapport presenteren we een haalbaarheidsanalyse van de besparingen aan de hand van goede voorbeelden van AMR beleid…

Lees verder…

Gewoon even kijken of ik nog gezond ben. Ervaringen met health checks

Nederlanders die een health check hebben gedaan, hebben positieve ervaringen. Health checks werden vooral gebruikt als geruststelling en hebben geen consequenties voor gedrag of leefstijl. Gebruikers kijken nauwelijks kritisch naar de health checks of de resultaten ervan. Dit blijkt uit een interviewstudie van de Celsus academie van het Radboudumc naar de ervaringen van gebruikers van health checks.

Lees verder…

Organisatie Nederlandse zorg: spreiding en/of concentratie?

Onlangs verscheen het rapport ‘Benodigde ziekenhuiscapaciteit in 2025 en criteria voor aanbodbeheersing van complexe kankerchirurgie, radiotherapie en materniteit’ dat werd geschreven door het Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg in België (KCE). Onderzoekers van de Celsus academie schreven voor dit rapport een hoofdstuk over het Nederlandse zorglandschap. Meer specifiek hoe de concentratie van complexe zorg en de spreiding van planbare/gestandaardiseerde zorg in Nederland georganiseerd wordt, opdat België lering kan trekken uit onze ervaringen voor de hervorming van hun zorgsysteem.

Lees verder…

Behandelindex fysiotherapie is valide en betrouwbaar

Kwaliteit, betaalbaarheid en de toegankelijkheid zijn de belangrijkste issues van het zorgstelsel, en daarmee ook die van de fysiotherapeutische zorg. Transparantie speelt hierbij een belangrijke rol. Een instrument voor is het in beeld brengen van de praktijkvariatie in de fysiotherapeutische zorg is de behandelindex fysiotherapie. Samenwerkende zorgverzekeraars hebben een uniforme rekenmethode ontwikkeld waarmee fysiotherapiepraktijken niet langer geconfronteerd worden met meerdere, soms verschillende, rapportages over hun behandelintensiteit. Deze nieuwe methode wordt in dit rapport onderzocht op validiteit, betrouwbaarheid en geschiktheid voor gebruik.

Lees verder…

Doelmatige innovatie in de zorg

Onderdeel van het IBO Innovatie in de zorg

Het rapport ‘doelmatige innovatie in de zorg’ is geschreven in opdracht van het Ministerie van Financiën ter ondersteuning van het Interdepartementaal BeleidsOnderzoek (IBO) ‘Innovatie in de zorg’. De centrale vraagstelling van de IBO was: Wat is het meest effectieve overheidsbeleid om de totstandkoming van doelmatige innovaties in de zorg en de implementatie daarvan te bevorderen? Ter ondersteuning van de IBO werkgroep hebben we een literatuuronderzoek uitgevoerd over dit onderwerp. In het rapport gaan we in op de relatie tussen innovatie en zorgkosten, en welke rol doelmatigheid nationaal en internationaal speelt bij de toelating van innovaties tot het verzekerde pakket;

Lees verder…

Eerste verkenning effecten hoofdlijnenakkoorden

Bijlage 4 van het eindrapport ‘Zorgen voor gezonde groei’

In opdracht van het Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport is het rapport ‘Eerste verkenning effecten hoofdlijnenakkoorden (hla’s)’ geschreven en opgenomen als bijlage 4 van het Eindrapport ‘Zorgen voor gezonde groei’ van de Technische werkgroep Beheersinstrumentarium Zorguitgaven.
In deze verkenning werden interviews met bestuurders en directeuren van zorgaanbieders gevoerd. Zij staan als het ware tussen alle partijen die gezamenlijk de hla’s hebben getekend, en hebben zo een goed beeld van de effecten van de hla’s en de inspanningen die partijen hebben geleverd. Het doel van dit onderzoek was niet om na te gaan welke specifieke afspraken uit de hla’s al dan niet zijn nagekomen, maar om een eerste indruk van de effecten te krijgen.

Lees verder…

Reduceren van de zorgkosten: veel opties, weinig evaluaties

In deze beleidsbriefing presenteren we de huidige stand van de wetenschap over de effecten van beleid om de zorgkosten te beheersen. Dit doen we door eerst alle bekende literatuur over beheersingsmogelijkheden voor beleid in kaart te brengen, en vervolgens laten we zien welke beleidsmaatregelen effectief zijn geïmplementeerd. Een vergelijking tussen de twee literatuurstudies laat zien waar de blinde vlekken zitten en waar meer onderzoek nodig is, maar ook welke maatregelen kansen bieden voor de Nederlandse context.

Lees het volledige rapport

Grenzen en mogelijkheden van selectieve contractering in de zorg

De Zorgverzekeringswet uit 2006 biedt ruimte voor selectieve zorginkoop maar dit wordt in Nederland slechts beperkt toegepast. In dit rapport onderzoeken we de grenzen aan en mogelijkheden van selectieve inkoop. Dit doen we door de verzekeraar-aanbieder relatie nader te bestuderen binnen het contracteringsproces van het Amerikaanse Medicare Advantage (MA) programma, een verzekeringsvorm waarmee in de VS al zo’n dertig jaar ervaring is opgedaan.

Lees verder…

Waarden van burgers over vruchtbaarheidsbehandelingen in het verzekerde pakket

Bij de afwegingen welke zorg wel en welke zorg niet moeten worden vergoed wordt veel belang gehecht aan de mening van burgers. Maar hoe krijg je inzicht in de mening van burgers?
In dit project hebben wij onderzocht of de Q-methode een geschikte tool hiervoor is.

Lees verder…

Belangrijkste ontwikkelingen Nederlands ‘vergrijzingsbeleid’

Dit rapport identificeert de meest prominente en noemenswaardige beleidsontwikkelingen van de afgelopen vijf jaar in Nederland omtrent “active and healthy ageing”. Het betreft een update van de Nederlandse RIS (Regional Implementation Strategy) van het MIPAA (Madrid International Plan of Action on Ageing) over het nationale ouderenbeleid, aan het United Nations Economic Commission for Europe (UNECE).

Lees verder…

Evaluatie van het kennisprogramma van de Celsus academie 2016

Begin 2016 heeft de programmaleiding van de Celsus academie een externe commissie gevraagd dit kennisprogramma te evalueren en om aanbevelingen te doen voor de tweede helft van de programmaperiode. De commissie heeft aan de hand van de doelstellingen van het programma drie thema’s geformuleerd waarop het programma is geëvalueerd, te weten:
‐ Het onderzoek van Celsus naar de betaalbaarheid van de gezondheidzorg
‐ De verspreiding van inzichten en toepassing hiervan (kennisdisseminatie)
‐ De driehoeksverhouding VWS/Universiteit/Celsus
Deze rapportage omvat de bevindingen en aanbevelingen van de commissie.

Oplossingen voor meer doelmatigheid in de specialistische ggz

Afgelopen jaren is er veel beleid ingezet op het doelmatiger behandelen van patiënten in kortdurende trajecten, in de basis‐ggz en via de POH ggz. In dit rapport wordt beschreven wat de mogelijkheden zijn voor het afschalen van de behandeltijd per patiënt in de specialistische ggz zonder verlies van effect van de behandeling.

Lees verder…

Hoe wordt de introductie van dure zorgvoorzieningen gereguleerd?

Een internationale vergelijking van instrumenten voor kostenbeheersing

Ongecontroleerde verspreiding van dure zorgvoorzieningen leidt tot aanzienlijke uitgaven. In dit rapport zijn de beheersinstrumenten vergeleken die landen inzetten om de introductie van dure zorgvoorzieningen te reguleren. Ongeacht het type zorgsysteem blijkt er noodzaak tot aanvullende regulering. Echter alleen in Engeland is er sprake van een integraal systeem voor dure voorzieningen. Evaluatie van de kwaliteit en effectiviteit van voorzieningen blijken in dit verband nog onderbelicht.

Lees verder…

Financieringsmodel Parkinsonzorg Radboudumc als innovatief financieringsvoorbeeld van multidisciplinaire zorg

Vorige maand publiceerde de Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD, Parijs) het rapport “Better ways to pay for health care”. Dit rapport beschrijft negen alternatieve, toekomstbestendige financieringsmodellen uit zeven verschillende landen. Het model voor de Parkinsonzorg van het Radboudumc is één van de gepresenteerde voorbeelden. Wat maakt dit model zo bijzonder?

Lees verder…

Cost-Effectiveness of Policies to Limit Antimicrobial Resistance in Dutch Healthcare Organisations

Voor een ministeriële conferentie rondom Antimicrobiële resistentie (AMR) hebben onderzoekers van de Celsus academie een rapport uitgebracht waarin vijf inspirerende ‘good practices’ van AMR preventie in Nederland zijn beschreven (in drie ziekenhuizen, een verpleeghuis en een organisatie van huisartsen). Elk van deze ‘good practices’ is in dit rapport uitgewerkt tot een businesscase en bij elke businesscase blijkt het gevoerde antimicrobiële beleid kosteneffectief. Zowel in adequaat gebruik van antimicrobiële middelen als een verbeterde naleving van de maatregelen voor infectiecontrole.

Lees verder…

Wat domineert het zorgbeleid: begrotingsregels of de politieke arena?

The influence of fiscal institutions on health care policy in the United States and the Netherlands

Verspilling in de langdurige zorg

Het ministerie van VWS heeft in 2013 het Meldpunt Verspilling opgericht, waar burgers melding kunnen doen van de verspilling die zij waarnemen in de zorg. Echter, omdat het om anekdotische informatie gaat is het op basis van deze meldingen nog niet mogelijk iets te zeggen over de omvang en de verdeling van verspilling in de Nederlandse zorg. De Celsus academie heeft daarom in opdracht van de Directie Langdurige Zorg van het Ministerie van VWS in kaart gebracht wat bekend is in de wetenschappelijke literatuur over verspilling in de langdurige zorg. 

Lees verder…

Evaluatie van adviestrajecten bij problematisch ziekteverzuim

Omvang en financiering van het basispakket; Een verkennende internationale vergelijking

Een verkennende internationale vergelijking

Onnodige zorg in de Nederlandse gezondheidszorg, gezien vanuit het perspectief van de huisarts

No cure, no pay?

Onderweg naar uitkomstbekostiging in de Nederlandse zorg; huidige en toekomstige mogelijkheden

Universal challenge: sustainable long-term care