Ziekenhuis en medisch-specialistisch Bedrijf: De averechtse effecten van het ‘samenwerkingsmodel’

Afgelopen maanden is onderzoek gedaan binnen een ziekenhuis naar de uitwerking van het ‘samenwerkingsmodel’, voortkomend uit de integrale bekostiging, op het sturen op doelmatige, integrale en kwalitatieve zorg. Het kwalitatieve onderzoek gaf zicht op de zienswijzen van de verschillende betrokkenen op deze nieuwe samenwerkingsconstructie.

Gekeken is hoe de partijen hiërarchische, marktgestuurde en cultuurgerichte sturingsmechanismen gebruiken om het gezamenlijke hoofddoel, het leveren van patiëntenzorg, binnen de politiek gemandateerde samenwerkingsstructuur, te realiseren. Alle partijen delen de overtuiging dat de patiënt goede zorg hoort te krijgen en maken zich hard om dit op de werkvloer te leveren.

Echter, de uiteenlopende financiële belangen, onvoldoende geborgde en/of nageleefde hiërarchie en bestuurlijke scheidingen tussen de gremia vormen belemmerende factoren om de patiëntenzorg binnen het ziekenhuis doelmatig, kwalitatief en integraal te organiseren. Het samenwerkingsmodel heeft op drie gebieden bedoelde, maar vooral ook onbedoelde en soms averechtse effecten. Allereerst beoogt de formele hiërarchie duidelijkheid te creëren maar dit werkt in de praktijk anders uit en daarover zijn ziekenhuisbestuur en medisch specialist ontevreden. Als tweede leiden de financiële prikkels om gelijkgerichtheid in belangen te bewerkstelligen paradoxaal genoeg juist tot ongelijkgerichtheid en een verhard onderhandelingsklimaat. En ten derde leidt het beroep op gemeenschappelijkheid en samenwerking ertoe dat partijen juist de onderlinge verschillen gaan benadrukken. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of dit tijdelijke of blijvende effecten zijn.

Dit zijn de bevindingen uit ondergenoemde scripties voor de master Beleid, Communicatie en Organisatie. De projecten zijn begeleid door Sierk Ybema en Ludo Glimmerveen.

Quirijn de Kraker (2017) Samenwerken in het samenwerkingsmodel: de zoektocht naar gelijkgerichtheid in het ziekenhuis.

Jochem van der Schee (2017) Het Samenwerkingsmodel en integrale bekostiging: De wil is er, maar de portemonnee en structuur maakt zwak.