Door de introductie van vraagsturing en gereguleerde marktwerking, o.a. met de prestatiebekostiging en het afschaffen van de kapitaallasten vergoedingen, is er een ruimte ontstaan in het gezondheidssysteem die ondernemerschap in de zorg in principe faciliteert en katalyseert. Tevens zorgt een sterke behoefte naar privaat kapitaal (onder meer een gevolg van de toegenomen financiële risico’s bij zorginstellingen en afgenomen bereidheid van banken om krediet te verstrekken) ervoor dat er een verlangen is ontstaan naar nieuwe ondernemingsvormen om zorg aan te bieden. Momenteel verhindert het verbod op winstuitkering aan derden voor het verlenen van met name verzekerde medisch specialistische zorg deze aandrang. Echter, een wetsvoorstel om meer ruimte te bieden voor investeringsmogelijkheden in medisch-specialistische zorg ligt al een enige tijd op de beleidstafel.

Desalniettemin, is er de afgelopen decennium een sterke groei van commerciële en maatschappelijke ondernemers in de zorg waar te nemen. In de curatieve zorg kwam dit tot uiting in een sterke groei van het aantal zelfstandige behandelcentra (ZBCs), privéklinieken en van enkele pseudo winstgerichte ziekenhuizen. Ook binnen de langdurige zorg is er een behoorlijke groei geweest – denk bijvoorbeeld aan de opkomst van particuliere verpleeghuizen.

In dit proefschrift staan de prestaties en de ontwikkeling van deze nieuwe zorgaanbieders centraal. Daarnaast past het proefschrift ook een ethische reflectie toe over hoe de waarden van de markt invloed kan hebben op de zorgrelatie.

Alle bevindingen worden in het kader van de verschillende beleidsontwikkelingen geplaatst, om zo de invloed van de verscheidene prominente beleidsverschuivingen op de verschillende aanbieders te analyseren.

“Over deze nieuwe zorgaanbieders en ondernemersvormen weten we te weinig, terwijl er wel veel aannames worden gedaan over dit onderwerp in het maatschappelijke debat. Laten we nu ook daadwerkelijk een inventarisatie maken hoe deze zorginstellingen zich ontwikkelen en hoe de verschillende zorginstellingen zich met elkaar verhouden.”
Florien Kruse

De vraag die tijdens het promotieonderzoek telkens gesteld wordt, is hoe ondernemerschap in de zorg zich manifesteert en positioneert in het Nederlandse gezondheidssysteem. Dit wordt vervolgens ook in een internationaal perspectief geplaatst om zodoende ook beleidsrelevante aanbevelingen te maken.